Deze vrolijke komedie vangt de complete Tunesische volksgeest, gefilmd vanuit het perspectief van een buitenstaander die een psychotherapiepraktijk start in Tunis.

De jonge psychoanalyticus Selma (mooie rol van Golshifteh Farahani) verhuisde op tienjarige leeftijd met haar familie van Tunesië naar Parijs. Jaren later besluit ze om de omgekeerde weg te bewandelen door een praktijk te starten in Tunis, boven op het appartementencomplex van haar oom en tante. Ze keert, zo merkt ze direct, terug naar een land dat ontzettend is veranderd en toch hetzelfde is gebleven. Waar de Jasmijnrevolutie weinig heeft uitgehaald en waar de jongeren liever vertrekken. Genoeg voedingsbodem voor therapie, zou je denken, hoewel Selma’s intenties aanvankelijk met de nodige scepsis worden begroet – de lokale kapster Baya (Feriel Chamari in een zeer geestige rol) noemt de nieuwkomer een “postkoloniale snob”.

Want Selma gedraagt zich dan wel als een betweter, als iemand die weet wat goed is voor de Tunesiërs, maar ze durft haar vingers ook op zere plekken te leggen. Waarmee ze haar stuurloze landgenoten de goede richting op wil krijgen. Ze vergelijkt haar behandeling met “een soort reis in je ziel, zodat je een gelukkigere versie van jezelf kunt vinden”. Dat spreekt de hoofdstedelingen wel aan, ontwricht door banale (een moeder die van haar bedremmelde zoon af wil) en minder banale zaken (een paranoïde gek). Selma drukt hen op het hart dat ze geen garanties geeft dat hun problemen als sneeuw voor de zon verdwijnen, maar de psychotherapie zal haar cliënten wél nieuwe inzichten bieden, belooft ze.

Waarop de hele wijk vervolgens in de rij staat voor de magie van psychotherapie. De hamam biedt een schoon lichaam, de kapsalon een fris gelaat en Selma een heldere geest. Hoewel Selma’s cliënten met de eigenzinnige Baya voorop wel even aan de westerse regeltjes moeten wennen: op tijd komen, op de bank liggen en je kleding niet uittrekken. Het komt dan ook niet uit de lucht vallen dat Selma al snel op de radar van de lokale autoriteiten verschijnt. Die vernemen dat een ongetrouwde vrouw mannen in een gesloten ruimte op een divan ontvangt. Dan zal het wel een sekswerker zijn, of een heks?

De stoere rechercheur Naïm constateert dat Selma geen geldige vergunning heeft en dreigt haar zaak te sluiten. Met als gevolg dat ze in de verschrikkelijke Tunesische bureaucratie terechtkomt. Waar ambtenaren, nadat ze niets voor je hebben betekend, de afspraak besluiten met de kolderieke – maar in Noord-Afrika gebruikelijke – vraag of je nog wat anders van ze wil: lingerie bijvoorbeeld? Het is hilarisch hoe filmmaker Manele Labidi in haar misschien iets te ambitieuze speelfilmdebuut probeert de hele Tunesische volksgeest in al haar pracht en lelijkheid te serveren via een keur aan komische taferelen.

Zware thema’s worden luchtig gebracht: de algehele maatschappelijke lethargie, transfobie, het alom aanwezige antisemitisme en misogynie. Actrice Farahani – die onlangs nog acte de présence gaf in de Hollywoodthriller Extraction – weet er wel raad mee. Ze zet een standvastige diva neer met een hart van goud, omringd door buitengewoon komische Tunesiërs. Het is alleen spijtig dat de gekozen traditionele vertelvorm leidt tot een nogal keurig, weinig gedurfd eindresultaat. Waardoor het buitengewoon vrolijke Un divan à Tunis in tegenstelling tot de therapie van Selma niet per se leidt tot nieuwe inzichten.

Omar Alabri

Wanneer : ZATERDAG 31 AUGUSTUSom 21:00

Filminfo :   FR/TN - Manele Labidi - 2019 - 87 '

Inkom : Vrije bijdrage

Waar : Tuin Pastory vzw/Koor voormalige H.Hartkerk